بدون تردید، عملی کردن تصمیم برای ترک سیگار یا توقف استعمال دخانیات برای شما بدون عوارض زودگذر نخواهد بود. اما نکته قابل توجه این است که این کار فواید و مزایای بسیاری برای سلامتی شما و اطرافیانتان دارد. فواید ترک سیگار تنها شامل بهبود سلامت جسمانی نیست، بلکه با این کار از لحاظ روحی نیز شاهد پیشرفت‌های بسیاری خواهید بود. ترک تنباکو و سیگار در هر سنی مزایای بلند مدت و کوتاه‌‌مدت روحی و جسمی بسیاری دارد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم:
فواید و مزایای روحی ترک سیگار
۱. پس از ترک سیگار احساس موفقیت و اعتماد به نفس خواهید کرد
علاوه بر احساس بهتر، ترک دخانیات منجر به احساس موفقیت و اعتماد به نفس فراوان می‌شود. ترک عادتی که ۵، ۱۰، ۲۰ سال یا بیشتر داشته‌اید چه حسی دارد؟ اعتماد به نفس، موفقیت و غرور.
در صورتی که با موفقیت سیگار را ترک کنید، احساس رضایت و موفقیت شخصی زیادی را تجربه خواهید کرد. پس از ترک موفقیت آمیز، اعتماد به نفس و عزت نفس بالاتری خواهید داشت. دستیابی به چنین هدفی به شما کمک می‌کند تا روحیه و سلامت روان خود را بهبود ببخشید. سایر اثرات ترک سیگار در افزایش اعتماد به نفس عبارتند از:
- پول خود را پس‌انداز خواهید کرد
یکی از دلنشین‌ترین مزایا و فواید ترک سیگار، ذخیره بیشتر پول است. وقتی که سیگار را ترک کنید دیگر مجبور نیستید که روزانه مبلغی را برای خرید آن صرف کنید و می‌بینید که در پایان ماه مبلغ زیادی را ذخیره کردید. یک جیب پر پول نیز اعتماد به نفس شما را بسیار افزایش می‌دهد!
- بوی بهتری خواهید داشت
دود سیگار در لباس‌ها و اشیاء خانه شما مانند پارچه، حوله، فرش و مبلمان نفوذ پیدا می‌کند که به آن دود دست سوم می‌گویند. با ترک سیگار بوی بهتری خواهید داشت و پس از شستن وسایل خود نیز به طور تمام و کمال از شر بوی سیگار خلاص خواهید شد. حضور در جلسات کاری یا جمع‌های دوستانه و خانوادگی بدون بوی آزاردهنده سیگار، باعث نزدیکی سایر افراد به شما و در نتیجه ایجاد اعتماد به نفس بیشتری در شما می‌گردد.
۲. با ترک سیگار استرس و اضطراب شما کاهش می‌یابد
بسیاری از سیگاری‌ها قصد دارند تا سیگار را ترک کنند، اما یکی از عوامل مهمی که جلودار آن‌ها می‌شود تسکین موقت استرس و اضطراب‌شان توسط سیگار است. در حالی که باور عمومی بر این است که سیگار استرس را کاهش می‌دهد، اما در حقیقت باعث افزایش و تشدید استرس و اضطراب نیز می‌شود. ممکن است در روزهای اولیه ترک دچار استرس و اضطراب شوید که امری کاملا طبیعی است. هر چه جلوتر بروید و بدن شما به نبود نیکوتین عادت کند، سطح کلی استرس و اضطراب شما کاهش اساسی می‌یابد.
۳. احساس افسردگی کمتری خواهید کرد
برخی از افرادی که با مشکلات سلامت روانی همچون افسردگی دست و پنجه نرم می‌کنند، از مشتریان ثابت سیگار هستند. با وجود اینکه سیگار علائم اضطراب و افسردگی را بدتر می‌کند، اما این دسته از افراد تمایل بیشتری برای استعمال دخانیات دارند. این افراد در پروسه ترک هم با فراز و نشیب‌های بسیاری مواجه می‌شوند اما نکته قابل توجه این است که با توقف مصرف سیگار می‌توانید علائم افسردگی را بهبود بخشید و احساس غم، ناامیدی و انزوا را در خود کاهش دهید. در واقع اثر ترک سیگار قوی‌تر از هر نوع داروی ضدافسردگی است!
فواید و مزایای جسمی ترک سیگار
توقف مصرف دخانیات مزایا و فواید جسمانی متعددی دارد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین فواید ترک سیگار اشاره می‌کنیم:
۱. پس از ترک سیگار ضربان قلب و فشار خون شما به حالت نرمال باز می‌گردد
وقتی سیگار را ترک می کنید تنها در طی ۲۰ دقیقه ضربان قلب و فشار خون شما کاهش و به حالت عادی خود باز می‌گردد. به علاوه، خطر حمله قلبی در عرض ۲۴ ساعت کاهش می‌یابد.
بیشتر بخوانید: پس از ترک سیگار چه اتفاقی برای شما خواهد افتاد؟
۲. سلامت و عملکرد ریه‌های شما بازیابی و بهبود می‌یابند
سیگار حاوی بیش از ۴۸۰۰ ماده شیمیایی سمی است که بیشتر آن‌ها اثرات منفی و مضری در ریه‌ها و مجاری تنفسی ایجاد می‌کنند. بلافاصله پس از آخرین سیگاری که می‌کشید ریه‌های شما شروع به بهبود می‌کنند. مواد سمی و شیمیایی سیگار همچون مونوکسید کربن، مهمان ناخوانده بدن، به تدریج جریان خون را ترک می‌کند و بدین طریق علائمی همچون تنگی نفس نیز به مرور کمتر می‌شوند. یکی دیگر از مورادی که با ترک دخانیات رو به بهبودی می‌رود التهاب پوشش مجاری تنفسی است که در اثر تحریک راه‌های هوایی به وسیله مواد سمی است.
این تصمیم بزرگ همچنین مژک‌های ریه (ساختارهای کوچک مو مانند روی سطح سلول که مخاط و باکتری‌ها را به پشت گلو منتقل می‌کنند) را دوباره فعال می‌کند. این کار به بدن کمک می‌کند تا از شر مخاط خلاص شده و ریه‌ها را پاکسازی کند. در ماه اول پس از ترک، عملکرد ریه‌های شما بهبود چشمگیری می‌یابند و این باعث افزایش گردش خون نیز می‌شود. در عرض نه ماه، مژک ها شروع به بازیابی عملکرد طبیعی خود می‌کنند و علائمی مانند سرفه و تنگی نفس کمتر می‌شوند. پس از گذشت یک دهه پس از ترک سیگار، خطر ابتلا به سرطان‌های مثانه، کلیه، ریه، دهان و گلو به میزان قابل توجهی کمتر شده است، که نشان می‌دهد هر چه مدت طولانی‌تری بدون سیگار باشید، برای سلامت طولانی‌مدت شما بهتر خواهد بود.
۳. حواس پنجگانه شما بهبود خواهند یافت
همانطور که با ترک سیگار قلب و ریه‌های شما شروع به بهبود می‌کنند، حواس پنجگانه شما نیز بهتر می‌شوند. مطالعات نشان می‌دهند که با توقف مصرف سیگار دید بهتر و شنوایی واضح‌تری خواهید داشت. علاوه بر این موارد، حواس بویایی و چشایی شما نیز به میزان قابل توجهی بهبود می‌یابند. پس از ترک، جوانه‌های چشایی موجود بر روی زبان مجددا قدرت می‌گیرند.
۴. کمتر سرفه خواهید کرد
در ماه‌های اولیه پس از ترک، مژک‌های شما (ساختارهای ریز و مو مانندی که مخاط را از ریه‌ها خارج می‌کنند) شروع به بازیابی عملکرد طبیعی در ریه‌های شما خواهند کرد. این فرایند باعث تمیزتر شدن ریه‌ها و کاهش سرفه و تنگی نفس می‌شود.
۵. سیستم ایمنی بدن شما بهبود خواهد یافت
تقویت سیستم ایمنی بدن یکی دیگر از فواید فوق‌العاده ترک دخانیات است. با ترک سیگار و نبود نیکوتین در بدن، سیستم ایمنی نیز قوی‌تر شده و احتمال بروز بیماری در شما کمتر می‌شود. به طور کلی عدم مصرف دخانیات باعث طولانی‌تر شدن عمر و بهبود سلامت جسمانی می‌گردد.
۶. خطر ابتلا به انواع سرطان را کاهش خواهید داد
یکی از مزایای اصلی ترک سیگار کاهش خطر ابتلا به انواع بیماری‌های مزمن است. پنج سال پس از ترک، خطر ابتلا به سرطان‌های دهان، گلو، مری و مثانه به نصف کاهش می‌یابد. ده سال پس از ترک، خطر مرگ ناشی از سرطان ریه به نصف کاهش می‌یابد. همچنین با ترک دخانیات خطر ابتلا به دیابت، بیماری عروق کرونر قلب و سکته را کاهش می‌دهید.
۷. لبخندی زیباتر و پوستی درخشان‌تر خواهید داشت
سیگار کشیدن می‌تواند منجر به بیماری لثه، خرابی و از دست دادن دندان، حفره و حتی سرطان دهان شود. با ترک سیگار، سلامت دهان و دندان شما بهبود می‌یابد و ظاهر بهتری نیز پیدا می‌کنند. علاوه بر این موارد، پوست شما نیز شاداب‌تر و صاف‌تر می‌شود و چین و چروک‌هایی که بر اثر استعمال سیگار ایجاد شده بودند نیز به تدریج محو می‌شوند. پس از گذشتن مدتی از آخرین سیگارتان، لکه‌های روی انگشتان و دور لب‌هایتان نیز از بین می‌روند.
۸. کیفیت خواب بهتری خواهید داشت
از آنجایی که نیکوتین یک داروی محرک است، باعث انتقال موقتی انرژی به شما می‌شود و خستگی شما را به طور موقت کاهش می‌دهد. اما از سوی دیگر باعث اختلال در خواب نیز شده و احتمال خطر ابتلا به اختلالات تنفسی مرتبط با خواب همچون «sleep apnea یا وقفه تنفسی» را افزایش می‌دهد. خواب ناکافی و خستگی هم می‌تواند منجر به سطوح بالای استرس، افسردگی و نوسانات خلقی در شما گردد.
البته ذکر این نکته که ممکن است در اولین روزهای ترک سیگار با بی‌خوابی مواجه شوید هم لازم است. اما جای هیچگونه نگرانی نیست. بعد از آنکه بدن شما به نبود نیکوتین عادت کرد و به سازگاری رسید، خوابی با کیفیت خواهید داشت که برای سلامت روان شما نیز موثر خواهد بود.
9. ترک سیگار قدرت باروری شما را بهبود می‌بخشد
سیگار و دود ناشی از آن، بر میزان باروری مردان و زنان تأثیر می‌گذارد. حتی اگر خودتان هم سیگاری نباشید و فقط در معرض دود آن قرار بگیرید، این مسئله برای شما هم صدق می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که سیگار کشیدن باعث ایجاد ناهنجاری‌های اسپرم در مردان و مشکلات رحم در زنان می‌گردد.
10. سطح انرژی شما افزایش می‌یابد
گردش خون شما تا دو هفته پس از ترک بهبود می‌یابد. بهبود گردش خون نیز باعث می‌شود تا میزان سطح اکسیژن در بدن شما نیز افزایش یابد که در نتیجه باعث انرژی بیشتر و افزایش بهره‌وری شما می‌گردد. بعد از این تغییرات راحت تر ورزش می‌کنید و سردردهای کمتری را نیز تجربه خواهید کرد. از سوی دیگر با تقویت سیستم ایمنی‌تان، بدن شما در مواقع ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا عملکرد بهتری خواهد داشت.
11. لذت بیشتری از رابطه جنسی خود خواهید برد
میزان ناتوانی جنسی در مردان و زنان سیگاری از آمار قابل توجهی برخوردار است. با ترک سیگار می‌توانید رابطه جنسی و ارگاسم بهتری را تجربه کنید.
12. از خانواده و اطرافیان خود محافظت خواهید کرد
ترک سیگار نه تنها برای شخص شما، بلکه برای خانواده و دوستانتان نیز مفید خواهد بود. با حذف سیگار محیط خانه، محل کار و ماشین خود را از دود سیگار خطرناک و صدها ماده شیمیایی مضر پاک می‌کنید و بدین طریق از سلامت خود و دیگران محافظت می‌کنید.
کلام آخر
بهترین راه برای اینکه بتوانید در مسیر خود استوار و ثابت قدم بمانید، توجه و تمرکز بر روی مزایا و فواید ارزشمندی است که پس ترک دخانیات به دست خواهید آورد. سعی کنید هنگامی که هوس سیگار کشیدن به سرتان زد، هر کدام از این مزایا را برای خود تصویرسازی کنید. اگر فقط بتوانید 5 دقیقه ذهن خود را مدیریت کنید، می‌توانید برای همیشه سیگار را از زندگی خود حذف کنید.
