همه ما با هشدارها و خطرات بی‌شمار مربوط به استعمال دخانیات همچون افزایش خطر ابتلا به سرطان و بیماری‌های قلبی آشنا هستیم. با این حال طبق مطالعات و تحقیقات، زنان سیگاری با چالش‌های منحصر به فردی روبرو هستند. در این مقاله نگرانی‌های سلامتی که زنان سیگاری با آن مواجه هستند را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم. این نگرانی‌های سلامتی شامل خطرات سلامت روان، سلامت زنان و سایر مسائل مربوط به سلامت جسمی است.
نکاتی که برای ترک سیگار ضروری هستند
آمار و ارقام در مورد زنان سیگاری
استعمال دخانیات، قابل پیشگیری‌ترین علت مرگ و میر می‌باشد. درصد مردانی که سیگار مصرف می‌کنند نیز بیشتر از زنان است. با این حال، بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC)، بیش از 200000 زن در هر سال به دلایل مرتبط با سیگار جان خود را از دست می‌دهند که متوسط سن آنها چیزی حدود 25 تا 44 سال است.
واقعیت این است که با وجود تمام هشدارهایی که نوجوانان امروزی درباره مضرات سیگار دیده‌اند و شنیده‌اند، تقریبا همه افراد سیگاری این روزها از قشر نوجوان هستند. CDC گزارش می‌دهد که در سال 2020، 3.9٪ از دختران نوجوان سیگار می‌کشیدند، و 22.5٪ از انواع محصولات حاوی تنباکو (که شامل سیگارهای الکترونیکی، قلیان یا سیگار است) استفاده می‌کردند.
زنان سیگاری همچون مردان، در معرض خطرات سلامتی بسیاری مانند افزایش خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف از جمله سرطان ریه، دهان، حنجره، حلق، مری، کلیه، پانکراس، کلیه و مثانه و بیماری‌های تنفسی و … قرار می‌گیرند. با وجود اینکه نرخ استعمال دخانیات در سال‌های اخیر کاهش یافته است، اما درصد زیادی از دختران و زنان به سیگار کشیدن و مصرف تنباکو به اشکال دیگر ادامه می‌دهند.
خطرات روانی استعمال دخانیات برای زنان
مطالعات نشان می‌دهند که زنان سیگاری بیشتر در معرض مشکلات سلامت روانی ناشی از سیگار هستند. این مشکلات شامل موارد زیر است:
- اضطراب
- افسردگی
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- خودکشی
- مصرف مواد
افرادی که از مشکلات روانی یا اختلالات مصرف مواد مخدر رنج می‌برند، بیشتر از سایر افراد سیگار می‌کشند. حدود 25٪ از بزرگسالان آمریکایی دچار نوعی اختلال و بیماری روانی یا رفتاری هستند که 40% از آنها سیگاری هستند.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده (CDC)
استعمال دخانیات تأثیر بسزایی بر سلامت و تندرستی افرادی که دچار اختلالات روحی و روانی هستند دارد. بر اساس آمار CDC، میزان مرگ و میر ناشی از استعمال دخانیات در افراد سیگاری داری اختلالات روانی بیشتر است. معمولا زنانی که در دروان کودکی دچار سوء‌استفاده جنسی یا خشونت والدین شده باشند، تمایل بیشتری به استعمال دخانیات دارند.
نیکوتین همچنین ممکن است با پوشاندن علائم برخی از بیماری های روانی و کاهش کارایی برخی داروهای سلامت روان بر سلامت تأثیر بگذارد. داشتن یک بیماری روانی نیز ممکن است ترک سیگار را برای زنان دشوارتر کند.
خطرات جسمانی ناشی از مصرف دخانیات برای زنان
علاوه بر مواردی که ذکر شد، سیگار همچنین می‌تواند بر سلامت زنان در زمینه‌های کنترل بارداری، بیماری التهابی لگن و یائسگی نیز تأثیر بگذارد.
داروهای ضد بارداری خوراکی
استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی مانند قرص و سایر روش‌های هورمونی کنترل بارداری برای زنانی که سیگار می‌کشند با محدودیت و هشدارهایی همراه است.
خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مانند لخته شدن خون، حملات قلبی و سکته در زنانی که سیگار می‌کشند و از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده می‌کنند افزایش می‌یابد. این خطر با افزایش سن بیشتر میشود و زنان سیگاری بالای 35 سال هرگز نباید از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده کنند.
طبق مشاهدات بیماران قبلی، افرادی که از این قرص‌ها استفاده کردند، دچار افزایش خفیف فشار خون شدند. با این حال، فشار خون، اغلب پس از قطع مصرف قرص‌های ضد بارداری به سطح طبیعی خود برمی‌گردد. با همه این‌ها، لازم است تمامی افرادی که از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده می‌کنند هر ۶ تا ۱۲ ماه یکبار فشار خون خود را چک کنند.
تاثیر دخانیات بر بارداری
مواد شیمیایی موجود در سیگار از طریق جریان خون مادر باردار به جنین منتقل میشود. این مواد شیمیایی سمی، هم مادر و هم جنین را در معرض خطرات و مشکلات جدی سلامتی قرار می‌دهد. استعمال دخانیات در دوران بارداری خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش می‌دهد:
- نقص‌های مادرزادی دهان و لب
- وزن کم هنگام تولد
- زایمان زودرس
- سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
همچنین لازم به ذکر است که کودکانی که پدر و مادر سیگاری دارند بیشتر از کودکانی که والدین غیرسیگاری دارند دچار مشکلاتی همچون سرماخوردگی، گوش درد، مشکلات تنفسی و بیماری‌هایی که نیاز به مراجعه به پزشک اطفال دارند، می‌شوند.
چرا نباید در دوران بارداری سیگار بکشیم؟
خطر ناباروری
امروزه بسیاری از زنان به دلایل مختلف همچون مشغله‌ها و … بارداری خود را تا سن 30 یا حتی 40 سالگی به تعویق می‌اندازند که این امر حتی می‌تواند برای زنان غیرسیگاری هم مشکلاتی را ایجاد کند. اما همانطور که احتمالا تا کنون حدس زده‌اید، زنانی که سیگار می‌کشند و از ان طرف بارداری خود را نیز به تعویق می‌اندازند نسبت به غیرسیگاری‌ها، بیشتر در معرض خطر ناباروری هستند.
یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که احتمال آسیب جدی در توانایی بارور شدن زنانی که در روز شش نخ یا بیشتر سیگار می‌کشند وجود دارد. استعمال دخانیات باعث میشود که مراحل تخمک گذاری و لقاح در زنان مختل شود. مواد شیمیایی موجود در تنباکو منجر به تغییر مخاط دهانه رحم می‌شوند که برای پذیرش اسپرم دچار مشکل شده و در نتیجه این امر باردار شدن دشوارتر میشود.
سیگار فقط بر باروری زنان تاثیر نمی‌گذارد. مردان سیگاری 50 درصد بیشتر از غیرسیگاری‌ها در معرض ناتوانی جنسی هستند. برخی مواد شیمیایی سمی موجود در سیگار ممکن است منجر به جهش ژنی در اسپرم شود که همچنین می تواند باعث سقط جنین، نقایص مادرزادی، سرطان و سایر مشکلات سلامتی در فرزندانشان شود.
بیماری التهابی لگن (PID)
بیماری التهابی لگن در افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر از افرادی که سیگار نمی‌کشند شایع است. اما PID چیست؟
بیماری التهابی لگن (PID) یک بیماری دردناک است که نیاز به مداخله فوری پزشکی دارد و اغلب یک عامل موثر در حاملگی خارج رحم و همچنین چسبندگی لگن و سایر مشکلات باروری است.
اثر استعمال دخانیات بر یائسگی زودرس
تحقیقات نشان داده است که زنان سیگاری در مقایسه با افراد غیر سیگاری 43 درصد بیشتر در معرض خطر یائسگی قبل از 50 سالگی قرار دارند. مشکلات قاعدگی مانند خونریزی غیرطبیعی، عدم قاعدگی و عفونت‌های واژن نیز از مشکلات رایج در میان زنان سیگاری هستند. ناهنجاری‌های قاعدگی و یائسگی زودرس ممکن است به دلیل اثرات منفی استعمال دخانیات بر روی تخمدان‌ها و یا به دلیل سطوح پایین‌تر استروژن در زنان باشد.
سایر مشکلات جسمانی ناشی از استعمال دخانیات:
زنان سیگاری همچنین در معرض خطرات مختلف و منحصر به فردی برای سایر جنبه‌های سلامت جسمانی خود هستند. سیگار خطر ابتلا به برخی از سرطان‌ها را افزایش می‌دهد و بر سلامت استخوان‌ها و قلب نیز تاثیر می‌گذارد. برخی از مواردی که بانوان سیگاری را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد:
پوکی استخوان
به طور معمول با افزایش سن، سر و کله پوکی استخوان نیز پیدا میشود. انجام برخی از کارها مانند فعالیت بدنی منظم و دریافت روزانه 1000 میلی گرم تا 1500 میلی گرم کلسیم می‌تواند پوکی استخوان را به تعویق بیاندازد. سیگار احتمال احتمال ابتلا به پوکی استخوان افزایش می‌دهد. زنانی که سیگار می‌کشند نسبت به غیرسیگاری‌ها تراکم استخوانی بیشتری را از دست می‌دهند.
تحقیقات نشان می‌دهد که زنان سیگاری 31% بیشتر در معرض خطر پوکی استخوان هستند. سیگار همچنین زمان بهبودی پس از شکستگی استخوان را کند می‌سازد. اسکن تراکم استخوان برای تعیین تراکم ساختار استخوانی، برای همه زنان بالای 40 سال توصیه میشود. این کار به ویژه برای زنان سیگاری بسیار مهم است تا بتوانند تغییرات را در نظر بگیرند و در صورت مشاهده آثار پوکی استخوان، درمان و پیشگیری را آغاز کنند.
بیماری قلبی
بر اساس CDC، از هر چهار مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی، یک مورد را می‌توان به استعمال دخانیات نسبت داد. اگرچه بیشتر این مرگ‌ها در زنانی است که در دوران یائسگی بوده‌اند، اما خطر بیماری قلبی مرتبط با سیگار در زنان سیگاری جوان به طور قابل توجهی بیشتر است.
بر اساس یک مطالعه در سال 2019، زنان سیگاری زیر 50 سال در مقایسه با مردان در معرض ابتلای بیشتری به یک نوع حمله قلبی جدی هستند. این تفاوت احتمالا به علت تعامل متفاوت بدن زنان با مواد شیمیایی موجود در سیگار است.
سرطان دهانه رحم
همه بانوان، چه سیگاری و چه غیر سیگاری، باید معاینات لگنی را به طور منظم انجام دهند. البته ضرورت این معاینات برای زنان سیگاری بیشتر است. طبق تحقیقات انجمن سرطان‌شناسی، استعمال دخانیات خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را دو برابر می‌کند. احتمال بهبودی و بقای بیماران مبتلا به سرطان دهانه رحم که سیگار را ترک می‌کنند بسیار بیشتر از آن‌هایی است که به سیگار کشیدن ادامه می‌دهند.
محققان بر این باورند که تنباکو به سلول‌های DNA دهانه رحم آسیب می‌رساند که این امر به پیشروی غده‌های سرطانی نیز کمک می‌کند.
سرطان پستان
خطر مرگ در بیماران مبتلا به سرطان سینه تا 25% بیشتر از سایر افراد است. این خطر که با تعداد سیگارهای مصرفی در روز دچار افزایش نیز میشود.
خطر احتمالی سرطان سینه کشنده برای زنانی که دو بسته یا بیشتر در روز سیگار می‌کشند تا 75 درصد افزایش می‌یابد. اما اگر اکنون سیگار را ترک کنید، خطر بالقوه مرگ در اثر سرطان سینه در آینده مانند افراد غیر سیگاری باقی می‌ماند و احتمال آن نیز ضعیف‌تر میشود.
نکاتی برای ترک سیگار
روش‌های مختلفی برای ترک سیگار وجود دارد. یک استراتژی این است که مصرف نیکوتین خود را به تدریج کاهش دهید. نکاتی که ممکن است به شما کمک کنند عبارتند از:
برنامه ریزی برای ترک در یک روز خاص:
- وقتی روز ترک سیگار فرا رسید، تمام زیرسیگاری‌ها و سیگارهایی را که در خانه دارید دور بریزید تا وسوسه نشوید.
- مقدار زیادی سبزیجات خام مانند هویج و کرفس برای مواقعی که به دلیل تمایل به داشتن چیزی در دست و یا میل به خوردن چیزی دارید، در دسترس داشته باشید.
- بسیاری از افراد از افزایش وزن در نتیجه ترک سیگار می‌ترسند. شرکت در یک برنامه ورزشی در هفته به شما کمک می‌کند که این کار را ترک کنید.
- استفاده از منابع آنلاین نیز می‌تواند در پیمایش ترک سیگار مفید باشد. کمک‌های ترک بدون نسخه مانند درمان‌های جایگزین نیکوتین به بسیاری از افراد کمک می‌کند علائم فیزیکی ترک نیکوتین را کاهش دهند.
سخن پایانی
سیگار عامل اصلی مرگ و میر در زنان است، بنابراین آگاهی از خطرات آن بسیار مهم است. سیگار کشیدن نه تنها خطر ابتلا به سرطان، بیماری قلبی و سایر مشکلات سلامتی را افزایش می‌دهد، بلکه بارداری شما را نیز دچار مشکل خواهد کرد. خوشبختانه ابزارها و منابعی وجود دارند که به شما در ترک سیگار کمک می‌کنند. ترک زودتر سیگار به کاهش خطرات و بهبود سلامت کلی شما کمک خواهد کرد.
