سیگار کشیدن سلامت کلی بدن، از جمله سلامت پوست شما را به خطر می‌اندازد. سیگار حاوی سمومی است که می‌توانند باعث بروز مشکلاتی همچون پیری زودرس و سایر بیماری‌های پوستی از جمله سرطان پوست گردد. اگر هم که سابقه یک بیماری یک بیماری پوستی را از قبل داشته باشید، استعمال دخانیات، علائم و اثرات آن را تشدید می‌کند.
اگر در حال حاضر سیگار می‌کشید و متوجه علائمی در پوست خود می‌شوید، حتما با پزشک خود در مورد راهکارهای کنترل آن علائم مشورت نمایید. بهترین راه برای افزایش کیفیت سلامت پوست، ترک سیگار است. در اکثر موارد، پس از ترک سیگار، سلامت کلی پوست افراد شروع به بهبودی می‌کند.
آمارهای مهم درباره سیگار کشیدن که باید بدانید!
آسیب‌های سیگار به پوست
1. پیری پوست و چین و چروک‌های زودرس
به طور کلی افراد سیگاری در مقایسه با افرادی که سیگار نمی‌کشند، زودتر دچار چین و چروک در پوست خود می‌شوند. سموم موجود در دود سیگار به کلاژن و الاستین پوست آسیب جدی وارد می‌کنند. کلاژن و الاستین، مسئولیت سفت و منعطف نگه داشتن پوست را بر عهده دارند. این چین و چروک‌ها معمولا در صورت و قسمت‌هایی همچون دور چشم‌ها، بین ابروها و اطراف دهان و لب‌ها نمایان می‌شوند. استعمال سیگار نه تنها باعث بروز چین و چروک‌ها می‌شود، بلکه در ایجاد افتادگی پوست به خصوص پوست زیر چشم و اطراف خط فک نیز تاثیرگذار است.
همانطور که احتمالا بسیار هم شنیده‌اید، استعمال دخانیات مضرات بسیاری با خود در پی دارد. سیگار با باریک کردن رگ‌های خونی و محدود کردن میزان اکسیژن دریافتی پوست، باعث پیری زودرس می‌شود. سیگار همچنین باعث افزایش تولید رادیکال‌های آزاد شده و سطح ویتامین A را در پوست کاهش می‌دهد.
2. تیرگی پوست
مصرف سیگار باعث افزایش سطح ملانین یا رنگدانه در پوست می‌شود. افزایش میزان ملانین رابطه مستقیمی با ایجاد لکه‌های تیره بر روی پوست به خصوص پوست صورت دارد.
همچنین نگه داشتن مکرر سیگار بین انگشتان می‌تواند منجر به زرد شدن برخی از قسمت‌های پوست دست شود. این تغییر رنگ، به علت وجود نیکوتین و سایر سموم سیگار می‌باشد. برخی از محققین و پزشکان معتقدند که همین سموم که باعث تغییر رنگ در پوست انگتشتان دست می‌شوند، زمینه را برای ابتلا به انواع بیماری‌های پوستی نیز فراهم می‌کنند.
لکه‌های تیره بر روی پوست عموما طی چند هفته پس از ترک سیگار فروکش می‌کنند.
3. کند شدن روند بهبود زخم‌ها
سیگار کشیدن باعث انقباض عروق می‌شود. این کار در گردش خون اختلال ایجاد می‌کند و در نتیجه توانایی بدن برای بهبود زخم‌ها کاهش چشمگیری می‌یابد. این مورد حتی در زمینه بریدگی‌ها و خراش‌های جزئی نیز صدق می‌کند. زخم‌های جزئی و اسکار ناشی از آن‌ها در افراد سیگاری نسبت به غیرسیگاری‌ها نیز زمان بیشتری برای بهبود می‌طلبد.
اکثر پزشکان به بیماران سیگاری خود توصیه می‌کنند تا قبل از عمل جراحی سیگار را ترک کنند، زیرا سیگار روند بهبودی برش‌ها و زخم‌های روی پوست را مختل می‌کند.
4. پسوریازیس
پسوریازیس یک بیماری التهابی مزمن پوستی است که باعث ایجاد لکه‌هایی خارش‌دار و پوسته پوسته می‌شود. این بیماری در پوست‌های تیره عمدتا به رنگ بنفش یا قهوه‌ای تیره با پوسته‌های خاکستری و در پوست‌های روشن به رنگ قرمز یا صورتی با پوسته‌های نقره‌ای ظاهر می‌شود.
سیگار یکی از عوامل موثر برای ابتلا به پسوریازیس است. مطالعات مختلف در این حوزه بر این باورند که خطر ابتلا به پسوریازیس در افراد سیگاری بیشتر است که علت این امر نیکوتین موجود در سیگار است. نیکوتین بر سیستم ایمنی بدن، التهاب و رشد سلول‌های پوست تاثیر می‌گذارد که همه این موارد از عوامل موثر در به وجود آمدن پسوریازیس هستند.
افراد سیگاری همچنین بیشتر از سایر افراد، مستعد ابتلا به انواع التهاب بر روی دست‌ها و پاهای خود هستند.
5. آکنه اینورسا
آکنه اینورسا یک بیماری التهابی پوستی نسبتا شایع می‌باشد. این بیماری به صورت ضایعات پوستی در برخی از قسمت‌های بدن مانند زیر بغل، کشاله ران و زیر سینه‌ها که امکان ساییدگی پوست وجود دارد ایجاد می‌شود. سیگار کشیدن بزرگ‌ترین عامل خطر محیطی برای ایجاد آکنه اینورسا است.
عموما افراد سیگاری مبتلا به آکنه اینورسا مناطق آسیب‌دیده بیشتری در بدن خود نسبت به افراد غیر سیگاری مبتلا به این بیماری دارند. یافته‌های مشابهی برای مبتلایان به پسوریازیس و اگزما نیز گزارش شده است.
6. واسکولیت یا التهاب رگ‌های خونی
واسکولیت مجموعه‌ای از بیماری‌های خودایمنی است که منجر به باریک و ملتهب شدن رگ‌های خونی بدن می‌شود. در نتیجه بدن برای خون‌رسانی به قلب و سایر اندام‌ها با مشکل مواجه می‌شود.
محققان دریافتند که استعمال دخانیات شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به نوع خاصی از واسکولیت به نام بیماری بورگر قرار می‌دهد. تقریبا همه افراد مبتلا به بیماری بورگر سیگاری هستند. متاسفانه هیچ درمانی برای بیماری بورگر وجود ندارد و فقط می‌توان آن را از طریق دارو و جراحی کنترل کرد.
برخی از علائم بیماری بورگر عبارتند از:
- رنگ‌پریدگی، قرمزی یا کبودی انگشتان دست و پا
- زخم‌های دردناک در انگشتان دست یا پا
- آسیب بافتی یا قانقاریا (پوسیدگی بافت)
- سرد شدن دست‌ها و پاها
- احساس درد در مچ دست و پا
پزشکان از افراد مبتلا به بیماری بورگر می‌خواهند برای بهبود علائم و جلوگیری از پیشرفت این بیماری، سیگار را ترک کنند.
7. تلانژکتازی پالمار یا رگ‌های عنکبوتی
در بیماری تلانژکتازی پالمار یا رگ‌های عنکبوتی، رگ‌های خونی کوچک در بدن منبسط یا گشاد می‌شوند و باعث آسیب به دیواره‌های مویرگ‌ها می‌شوند. وقتی این وضعیت در نزدیکی سطح پوست اتفاق بیفتد، ممکن است لکه‌ها و رگه‌‌های کبود یا بنفش را بر روی پوست خود مشاهده کنید.
تلانژکتازی کف دست در افراد سیگاری بسیار شایع است که فقط در ناحیه کف دست رخ می‌دهد. از آنجایی که نیکوتین موجود در تنباکو عروق خونی را منقبض می‌کند، استعمال سیگار نیز منجر به چنین عارضه‌ای می‌شود. یک تحقیق مرتبط با این حوزه بر روی 30 نفر نشان می‌دهد که از 30 نفری که سیگار می‌کشیدند، نیمی از آن‌ها به تلانژکتازی کف دست مبتلا بودند.
8. اگزما
سیگار همچنین یک عامل خطر برای ایجاد شایع‌ترین شکل اگزما یعنی همان درماتیت آتوپیک می‌باشد. اگزما به صورت لکه‌های خشک و خارش‌دار در پوست شکل می‌گیرد. اگزما در پوست‌های روشن، قرمز و در پوست‌های تیره به رنگ قهوه‌ای می‌باشد.
حتی افراد غیر سیگاری که فقط در معرض دود سیگار هستند نیز با خطر ابتلا به اگزمای دست روبرو هستند. یک مطالعه نشان داد که کودکانی که در معرض دود سیگار قرار می‌گیرند مستعد ابتلا به بیماری‌های پوستی آتوپیک مانند اگزما در دوران نوجوانی خود خواهند بود.
9. سرطان پوست
دود سیگار حاوی مواد سرطان‌زای بسیاری می‌باشد. در صورت استعمال دخانیات در معرض خطر ابتلا به نوع خاصی از سرطان پوست با عنوان سرطان سلول‌های سنگفرشی هستید.
سرطان سلول‌های سنگفرشی عموما به شکل لکه‌های زبر یا پوسته پوسته، توده‌های برجسته، زخم‌های باز و زگیل‌مانند بر روی پوست ظاهر می‌شوند. این زائده‌ها در پوست‌های تیره، قهوه‌ای و در پوست‌های روشن، قرمز به نظر می‌رسند. در صورت مشاهده این علائم یا هر بافت نامنظم دیگری روی پوست خود، به پزشک مراجعه نمایید.
مصرف دخانیات شایع‌ترین عامل برای سرطان سلول سنگفرشی دهان، نوعی از سرطان دهان است. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر که می‌تواند نشان‌دهنده سرطان دهان باشند، حتما به یک پزشک مراجعه کنید:
- زخم یا هر نوع توده بر روی لب یا دهان
- احساس درد در دهان
- لکه‌های سفید یا قرمز بر روی لثه‌ها، زبان، لوزه‌ها یا مخاط دهان
- گلود درد
- مشکل در بلع
- مشکل در جویدن غذا
- اختلال در حرکت فک یا دهان
- بی‌حسی دهان
- لق شدن یا درد دندان
- تغییر صدا
- ظاهر شدن توده بر روی گردن یا گلو
- کاهش وزن
- گوش درد
10. تشدید بیماری‌های پوستی
اگر هر کدام از علائم و بیماری‌های پوستی زیر را داشته باشید، سیگار کشیدن می‌تواند آن‌ها را تشدید کند.
- بیماری لوپوس (بیماری خود ایمنی)
- بیماری‌های پوستی عروقی (مانند روزاسه)
- بیماری‌های مربوط به دهان (مانند تبخال)
ترک دخانیات باعث بهبود سلامت پوست شما می‌شود
اگر با یک بیماری پوستی ناشی از استعمال دخانیات دست و پنجه نرم می‌کنید، بهتر است این نکته را بدانید با ترک سیگار کمک شایانی به بهبود مشکلات پوستی و سلامت کلی پوست خود کرده‌اید.
ترک سیگار باعث کاهش التهاب رگ‌های خونی می‌شود که این التهاب به خودی خود منجر به ایجاد بسیاری از بیماری‌های پوستی ناشی از سیگار کشیدن می‌شود. با ترک سیگار گردش خون، ضربان قلب و همچنین عملکرد قلب و ریه‌های شما بهبود چشمگیری می‌یابند. بازگشت روند طبیعی جریان خون، اکسیژن و مواد مغذی را به سلول‌های پوست رسانده و در نتیجه پوست شما نیز سالم‌تر به نظر می‌رسد.
به طور کلی پس از ترک سیگار، بدن شما شروع به التیام خود خواهد کرد و توانایی آن برای التیام زخم‌ها نیز بهبود می‌یابد.
سخن پایانی
افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی ناشی از سیگار کشیدن ممکن است مشکلاتی همچون عزت نفس پایین، اضطراب و یا افسردگی را نیز تجربه کنند. این مورد در زمان تشدید علائم نیز افزایش می‌یابد.
ممکن است مدتی طول بکشد تا نتایج ترک سیگار را مشاهده کنید. در نظر داشته باشید که فواید ترک استعمال دخانیات برای سلامتی و تندرستی شما ارزش همه تلاش‌ها و سختی‌های دوره ترک را دارد. فراموش نکنید که هر روزی که بدون سیگار سپری می‌کنید، یک فرصت مجدد برای ترمیم و احیای پوست خود می‌دهید.
