روشهای مختلف و متنوعی برای ترک سیگار وجود دارند که هر کسی میتواند بر اساس عادات، ویژگیها و نوع شخصیت خود آنها را انتخاب نمایید. البته بهتر است برای اینکه مناسبترین روش را برای خود انتخاب کنید حتما با یک پزشک مشورت نمایید. میتوان گفت که برای انجام این کار روش یکسانی وجود ندارد که همه افراد بتوانند از آن نتیجه بگیرند. بنابراین برای اینکه بدانید که بهترین روش ترک سیگار برای شما کدام گزینه است، بهتر است با یک پزشک مشورت نمایید. در ادامه مطلب به راهها و روشهای ترک سیگار اشاره میکنیم:
ترک سیگار به روش بوقلمون سرد
ترک به روش بوقلمون سرد به معنای قطع ناگهانی و به یکباره سیگار است. این روش، یکی از پرکاربردترین روشهای ترک سیگار است. یعنی شما یک تاریخ مشخص را در نظر میگیرید و سپس از آن تاریخ مقرر دیگر سیگاری نمیکشید. ترک به این روش، همچون سایر روشها مزایا و معایبی دارد.
ترک ناگهانی سیگار و نیکوتین ممکن است تعادل شیمیایی بدن شما برهم بریزد و مختل سازد که در نتیجع این کار، دچار عوارض ترک سیگار خواهید شد. علت این عوارض این است که نیکوتین یک داروی محرک است که با افزایش سطح دوپامین و فعال کردن مرکز پاداش مغز باعث تحریک خفیف می شود. بنابراین افرادی برای مدت طولانی از محصولات تنباکو استفاده کردهاند، وابستگی بیشتری به نیکوتین دارند و ممکن است علائم بیشتری را تجربه کنند.
البته از یک نکته مهم هم نباید غافل شد، آن هم این است که اگر میزان آگاهی خود را در این باره بالا ببرید، میتوانید به آمادگی کافی برسید. در این صورت، ترک سیگار به روش بوقلمون سرد بهترین روش برای شما خواهد بود.
ترک سیگار به روش درمان جایگزینی نیکوتین (NRT)
درمان جایگزینی نیکوتین (NRT) یکی دیگر از روشهای ترک سیگار است که شامل استفاده از مقادیر کم نیکوتین میشود. محصولات جایگزینی نیکوتین را میتوان بدون نسخه در داروخانهها تهیه نمایید، با این وجود، مشاوره قبلی با پزشک یا داروساز توصیه میشود. با استفاده از محصولات NRT، شما به تدریج دوز دریافتی نیکوتین خود را در طول زمان کاهش میدهید تا زمانی که نیازی به دریافت بیشتر نباشد و بدین طریق به مرور زمان، سیگار را کنار خواهید گذاشت. از آنجایی که با این روش، به یکباره نیکوتین دریافتی خود را قطع نمیکنید، بنابراین کمتر احساس ناراحتی خواهید کرد. نمونههایی از محصولات NRT عبارتند از:
- چسب نیکوتین
- آدامس نیکوتین
- اسپری استنشاقی دهان و بینی
- قرص نیکوتین
بالاترین دوز برای چسب نیکوتین ۲۱ میلی گرم است که برای افرادی که در روز بیش از ۱۰ نخ سیگار میکشند تجویز میشود. این چسب، نیکوتین را طی ۲۴ ساعت از طریق پوست میرساند، اما میتوان آن را قبل از خواب نیز پاک کرد. سایر اشکال جایگزین نیکوتین با اثر کوتاه را میتوان به تنهایی استفاده کرد، یا در صورت نیاز یا در یک برنامه منظم گنجاند. با این حال، یک نکته بسیار مهم در این قسمت نباید فراموش شود. محصولات جایگزینی نیکوتین هرگز نباید توسط افرادی که دچار بیماری قلبی عروقی شدید مانند حمله قلبی در سه ماه گذشته، آنژین صدری ناپایدار، آریتمی شدید قلبی، سکته مغزی حاد و اختلالات این چنینی هستند استفاده شود.
ترک به کمک داروهای ترک سیگار
دارودرمانی هنگام ترک سیگار یک امر ضروری نیست و در واقع باید تحت نظر پزشک از این روش استفاده نمایید. با این حال، این روش معمولا به افرادی که در آزمون فاگرستروم (آزمون میزان وابستگی به نیکوتین)، نمره 6 یا بیشتر میگیرند پیشنهاد میشود. این دسته از افراد معمولا در هنگام تلاشهای خود برای ترک دچار عوارض ترک سیگار شدید همچون (تحریک پذیری، عصبی شدن، اختلالات خواب و…) میشوند. پزشک یا داروساز شما میتواند اطلاعات دقیقتری در این مورد به شما بدهد.
- بوپروپیون (Zyban، Wellbutrin SR)
بوپروپیون در واقع یک داروی ضد افسردگی است. این دارو به شکل قرص و با استفاده یک بار در روز، برای هفته اول درمان و سپس دو بار در روز پس از روز هشتم به بعد مصرف میشود. بنابراین درمان یک هفته قبل از ترک سیگار شروع و به مدت 7 هفته ادامه مییابد.
بر اساس مطالعات، شانس موفقیت در ترک سیگار با قرص بوپروپیون مشابه با محصولات جایگزینی نیکوتین است. با این حال، باید توجه داشت که بوپروپیون میتواند منجر به عوارض جانبی بعضاً خطرناک شود. این دارو همچنین میتواند با سایر داروها (مانند مسدودکنندههای بتا (متوپرولول)، داروهای آریتمی قلبی (پروپافنون، فلکائینید)، کلوپیدوگرل و تیکلوپیدین، انواع ضد افسردگیها و داروهای ضد روانپریشی تداخل داشته باشد. دوزهای دارو را تحت درمان با بوپروپیون انجام دهید. بنابراین این دارو فقط با نسخه پزشک در دسترس است و فقط باید زیر نظر پزشک مجرب مصرف شود.
- وارنیکلین (Chantix)
ماده فعال وارنیکلین در بسیاری از کشورها برای ترک سیگار تایید شده است. این تاییدیه به یک دوره 12 هفتهای اشاره دارد که امکان تمدید درمان تا 12 هفته دیگر در صورت پرهیز وجود دارد. در هر صورت، این درمان نیز فقط باید تحت نظارت پزشک انجام شود. درمان با وارنیکلین قبل از ترک سیگار شروع میشود و دوز به تدریج در هفته اول درمان افزایش مییابد. سیگار کشیدن باید در هفته دوم درمان قطع شود.
وارنیکلین در داروی Chanpix® موجود است. نحوه عملکرد این ماده بر این اساس است که وارنیکلین مانند نیکوتین خود را به گیرنده نیکوتین آلفا 4 بتا 2 میچسباند و میتواند تا حدی آن را فعال کند. وارنیکلین با کمک به تقویت دوپامین، یعنی همان هورمون احساس شادی، خواص مفید نیکوتین را تقلید میکند. از طریق اثر مشابه آن با نیکوتین، وارنیکلین میتواند علائم ترک سیگار را در هنگام ترک کاهش دهد.
- مقایسه بوپروپیون و وارنیکلین
دو مطالعه، میزان اثربخشی وارنیکلین را در مقایسه با بوپروپیون بررسی کردند. جالب است بدانید که میزان ترک تقریباً دو برابر شده بود. بر اساس این مطالعه، وارنیکلین اثربخشی بهتری نسبت به ماده بوپروپیون نشان داد. البته لازم به ذکر است که عوارض جانبی مرتبط با مصرف وارنیکلین بارها و بارها گزارش شده است. این عوامل شامل عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ، سردرد و سرگیجه، بیخوابی، کابوس و مشکلات در تمرکز بود. بنابراین لازم است که پزشک قبل از تجویز دارو، تجزیه و تحلیل لازم را انجام دهد و با توجه به ویژگیهای فردی شما آن را برایتان تجویز کند.
سخن پایانی
با توجه به توصیه پزشکان، محصولات جایگزینی نیکوتین باید به داروهای تجویزی مانند بوپروپیون و وارنیکلین اولویت داده شوند. در صورت وابستگی شدید و علائم ترک شدید، باید با مشورت پزشک معالج از داروهای تجویزی استفاده کرد. با این حال، استفاده از دارو همیشه ضروری نیست. مهمترین نکته در هنگام ترک، اراده محکم و سرکوب ناپذیر شما است. ترک سیگار از ذهن شروع میشود.